از بارزترین معانی و فایده های قربانی احیای مفهوم قربانی بزرگی است که ابراهیم علیه السلام آن را انجام داده است
قربانی
تعریف و دلیل مشروعیت آن
قربانی یعنی آن چه از شتر ، گاو ، گوسفند و یا بز با نیت تقرب و نزدیکی به خداوند متعال در روز عید ذبح می شود . دلیل مشروعیت آن نیز کلام خداوند عزوجل است که می فرمایند : فصل لربک و انحر ( الکوثر 2 ) پس برای خداوند نماز ( عید ) بخوان و قربانی کن .
بنابرصحیح ترین اقوال ، منظور از نحر قربانی کردن است .
همچنین امامان بخاری ( 5245) و مسلم ( 1966) روایت کرده اند که پیامبر صلی الله علیه و سلم دو گوسفند سفید شاخ دار را با دست های خود ذبح کرد و در هنگام ذبح اسم خدا را آورده و تکبیر گفتند و پای خود را بر کناره ی گردن آن قربانی ها ( برای حرکت نکردن حیوان ) قرار دادند .
فلسفه ی تشریع قربانی
باید دانست که قربانی کردن یک عبادت است و هر عبادتی حکمت ها و فایده هایش در مرحله ی بعد از فایده ی تن دادن به بندگی و تعبدی است که در آن می باشد و شان هر عبادتی چنین است .
از بارزترین معانی و فایده های قربانی احیای مفهوم قربانی بزرگی است که ابراهیم علیه السلام آن را انجام داده است . هنگامی که خداوند او را با امر به قربانی کردن پسرش مورد آزمایش قرار داد و بعد از آن ابراهیم و اسماعیل علیهما السلام هر دو در تحقق و اجرای امر خداوند متعال تلاشی صادقانه نمودند خداوند با فدیه قرار دادن قربانی عظیمی که گوسفند بزرگی بود و آن را به سوی ابراهیم فرستاد و دستور به ذبحش داد ، مانع ذبح اسماعیل شد .
علاوه بر این ، فایده هایی مانند کمک به فقرا و مستمندان و خوشحال کردن آن ها و خانواده هایشان در روز عید و نیز محکم کردن ریشه های اخوت و برادری و کاشتن نهال جمع گرایی و محبت در دل های مسلمانان در قربانی وجود دارد .
حکم قربانی کردن
قربانی سنت موکده است ، اما به دو دلیل واجب می گردد :
1- اگر شخص یکی از چهارپایانی را که متعلق به خودش است ، برای قربانی تعیین کند و بگوید این قربانی من است یا بگوید این گوسفند را قربانی خواهم کرد ، در این صورت قربانی کردن واجب می شود .
2- هنگامی که شخص برای تقرب و نزدیکی به خداوند قربانی را بر خود واجب کند و بگوید : در راه خدا حیوانی را قربانی خواهم کرد . پس این کار بر او واجب خواهد شد هم چنان که اگر هر کدام از عبادت های دیگر را نذر کند ، باید نذرش را ادا نماید
منبع : فقه منهجی ، ج ص 246 ، 247 .